Zomer en vakantie.

De zomer op z’n best! 

Over het weer van de tweede helft van de maand juni zal wel niet veel geklaagd worden. Of toch wel?  Temperaturen van ver boven de 35º  is niet voor iedereen nog prettig. Eigenlijk was er overdag maar één geschikte plek om te vertoeven en dat was het water! Er werd zelfs in onze provincie een heuse Elfstedentocht gezwommen, maar dat had een aantal andere redenen! Maarten van der Weijden heeft in iets meer dan 3 etmalen de 195 kilometer lange tocht volbracht! Het meest belangrijke doel was om veel geld in te zamelen voor onderzoek naar het bestrijden van kanker en dat is eveneens gelukt! Zijn tweede poging om de Tocht der Tochten zwemmend te doen slagen gaat de boeken in en het is nu maar de vraag, of dit ooit zal worden geëvenaard.  Maar warm was het wel! Ook aan de kust tropische temperaturen op 24 en 25 juni. Op Lauwersoog werd het 33,3ºC  en Terschelling  30,4ºC. Van maandag 24 op dinsdag 25 juni werd een nachttemperatuur van 21,3ºC gemeten, de warmste nacht ooit!  Landelijk werd de hoogste temperatuur gemeten in de Gelderse Achterhoek namelijk 36,5ºC.

Er even van tussen! 

Net zoals in andere jaren lassen we een vakantieperiode in. Vorig jaar en de jaren daarvoor was dat altijd vanaf eind mei, vanwege de afhankelijkheid van derden. Nu ik helemaal alleen deze klus mag klaren, heb ik dus ook iets meer vrijheid. Maar ondanks dat heb ik toch maar besloten in de maanden juli en augustus een time out in te voeren. Maar als die maanden voorbij zijn, dan is het intussen al weer september, beginnen we weer met frisse moed en enthousiasme!

Wat is er verder te melden?

Het Waterhoen. 

Onze waterhoentjes hebben jongen. Nou, nou, dat is absoluut geen opzienbarend nieuws, want dat gebeurt elk jaar een paar keer. Maar in 2019, dit voorjaar dus, ging het even compleet anders. Het werd “broeden met hindernissen”. Bovendien zijn het ook niet “onze” waterhoentjes, want ze zijn gewoon wild, net als de mussen en de tortelduiven en de andere mee-eters, maar ze gebruiken wel ons watervogelperk als hun leefgebied.Eigenlijk is het ook een rare uitdrukking om te zeggen dat het  “hoentjes” zijn, want ze hebben toch al snel de grootte van een krielkip. Misschien is het dan maar beter om de vertaling van de Friese benaming te gebruiken, namelijk de “rietkip”. Dat past er wat beter bij. De schuwheid, die ze van nature hebben en in het buitengebied vertonen, (bij het zien van de mens trekken ze zich terug) bestaat hier ook wel, maar veel minder. Ze zullen je trouwens nooit voor de voeten lopen, zoals sommige watervogelsoorten soms wel doen.

Wat ging er mis? 

Eigenlijk heel simpel: predatie. Deze rietvogels kunnen misschien wel denken dat ze, wanneer ze eenmaal achter een omheining verkeren, compleet gevrijwaard zijn van alle nare zaken die hen belagen aan de andere kan van het gaas. Maar dat is verkeerd gedacht, want ook aan de binnenkant van de gazen afscheiding heerst er “natuur”! Al zal die misschien net iets minder wild zijn als daarbuiten. Als je als waterhoen een soortgelijk nest bouwt als op de foto te zien, dan zit je in de kijker! Het nestmateriaal was overigens niet van rietstengels, maar hoofdzakelijk van berkentakken gebouwd.

Je zit als donker gekleurde vogel duidelijk zichtbaar in beeld. Dat valt van ver al op. Bovendien was het nest gemaakt aan de kant van het water, onder een niet al te grote struik, waar ik elke dag een paar keer langs moest lopen. Dan zit je als waterhoen niet zo heel rustig. Het duurde dan ook niet zo lang, de eieren hadden ongeveer uit kunnen komen en toen was het nest leeg. Al snel werd een nieuw nest geconstrueerd. Ditmaal ook weer aan de waterkant, maar nog dichter bij het wateroppervlak. Langs de  steile oever heb ik ooit een paar drijvende planken gemaakt, zodat onze watervogels iets gemakkelijker de wal op konden komen. Bovendien vinden ze het over het algemeen ook wel prettig om op die plekken met onderhoudswerkzaamheden aan hun verenkleed bezig te zijn. De rietkippen bouwden op zo’n plank langs de waterkant een nieuw nest. Lang verhaal kort: ook die broederij ging weer mis. Geen idee door wie of wat het deze keer werd gepredeert, maar ook hier weer vlak voor het uitkomen was het nest leeg. Ik besloot het daarom maar te verwijderen, omdat het al met al een nogal groot gevaarte was geworden. Ik waarschuw u nu maar al vast, mocht u ooit van plan zijn om deze, overigens beschermde, vogels te gaan houden, ze hebben een tic betreffende het bouwen van een nest. Bovendien worden er soms bijna complete planten met zachte bladeren vanaf de grond gesloopt! De waterhoen-man weet namelijk niet van ophouden en brengt van alles en nog wat naar het nest. Het complete oude nest werd hier naar toe versleept, andere berkentakken, ook hele lange. Nog enkele rietstengels van meer dan een meter lengte en heel veel bladeren van o.a.de gele lis. Dit hele pakket vulde de helft van de kruiwagen toen ik het uit het water haalde. Ik heb een hele grote kruiwagen, zo’n groene! Daarnaast bouwt de man, zodra er jongen zijn, nog één of twee extra nesten. Ook vlak aan het water. Ik noem het maar de “slaapnesten” voor de kuikens en die maken daar ook grif en gretig gebruik van!

Wat ging er vervolgens wel goed?

Het derde nest werd wederom langs de waterkant gebouwd, dat is ook wel een beetje hun specialisme, het zijn tenslotte ook water-, en rietvogels. Of ze uiteindelijk bij zinnen kwamen en/of hun verstand hebben gekregen weet ik natuurlijk niet, maar hun derde nest zag er zo uit. Als ik er geen pijltjes bij had gezet, had u geen flauw vermoeden gehad dat daar het nest van een waterhoen zat verscholen. Eigenlijk nauwelijks zichtbaar vanaf de waterkant. Vanaf de andere kant en van boven af is er echt niet te zien dat er daar zich een nest bevindt. Ook hier kwam ik dagelijks een paar keer voorbij, maar omdat het zo goed was gecamoufleerd  bleef  de vogel steeds op het nest.Op het moment van dit schrijven zijn de 4 kuikens al 4 weken uit het ei en konden binnen een paar dagen feilloos pa en ma volgen naar de voerbak. Hadden ze al binnen een week geen enkele moeite mee en onderhoudskorrels zijn voor waterhoen-kuikens een prima opgroei-voeder. Toch?

 Het vierde nest.

Intussen heeft pa al weer een vrij groot nest in elkaar gefröbeld, het vierde intussen, ook deze keer op een plank naast de wal en moe zit weer pontificaal in het zicht. De fanatieke rietkip-man kan het maar niet laten en draagt constant nog meer bouwmateriaal aan, waardoor het vrouwtje telkens wat hoger komt te zitten. Hoe het deze keer afloopt?

Wat gebeurde er nog meer?

Deze vogel is waarschijnlijk wel bij u bekend, de grote bonte specht. Deze heeft zo nu en dan onze tuin als winkel, omdat hij (‘t is een man, want veel meer rood) hier en daar aan het voedsel zoeken is. Helaas voor de vogel zijn er al een aantal niet meer zo heel frisse bomen opgeruimd. Deze bomen boden nog wel eens de mogelijkheid om een verse rups of anderszins onder de schors te vinden. Maar er staan er ook nog wel een paar en daar kun je hem dan wel eens spotten.

Aan Den Arbeid!

In het perk, waar mijn kippen zich dag in dag uit mogen vermaken , staat een knotwilgje, van ongeveer 1.50 cm. hoog. Dit boompje is in de loop van de jaren een echte “knotwilg”geworden, want de kop wordt steeds groter en het aantal holtes neem elk jaar toe.  Net als bij oude, grote knotwilgen is het aan het “geraamte” dat er nu nog staat, wel ongeveer duidelijk dat de houdbaarheidsdatum steeds dichterbij komt. Voor de specht is dit boompje een ideaal voederplekje, hij komt met tussenpozen even langs en de vogels heeft de hele boom al compleet nagekeken. Ook van binnen! Op bijgaande foto ziet u hem aan de onderkant en daar werd wat afgetimmerd en geklopt! Maar het had uiteindelijk wel resultaat!

Resultaat!

Ik maakte van deze happening een aantal foto’s op afstand door een raampje, niet helemaal wetende wat er op te zien zou zijn. Toen deze mooie zwart/witte vogel uiteindelijk weg vloog, zag ik nog wel dat hij wat in zijn spitse snavel had. En ik wist ook meteen wat dat was! Bij het terugkijken van de opnames bleek ik toevallig toch nog geluk te hebben gehad. Op deze foto is namelijk nog precies te zien (goed kijken bij punt van de gele pijl!) dat zijn gehamer, geklop en gepriegel resultaat had gehad. Want wat peuterde hij uit de onderkant van dit wel zeer gehavende wilgenboompje?

Wat is het?

De wilgenhoutrups! De rups van de wilgenhoutvlinder, een nachtvlinder behorende tot de houtboorders. Deze vlinders houden van een wat vochtige omgeving, met als waard “planten” de wilg, populier en ook wel de iep. Maar erg kieskeurig zijn ze uiteindelijk niet, want ook andere bomen kunnen ook wel een prooi worden van de rups! Deze insektenlarven, u ziet het al wel op de foto, kunnen wel zo’n 10 centimeter lang worden en zijn dan ongeveer ook een centimeter dik. Ze kunnen zo maar een paar (5) winters achter elkaar in de boom blijven zitten. Daarna gaan ze zich daar verpoppen of ze zoeken een geschiktere plek op en gaan dan aan de wandel, meestal in juni.  Pak ze vlak achter de kop vast mocht dat nodig zijn, want met hun grote kaken hangen ze zo in je vinger. (ervaring! ) Ze kunnen dus bijten! Kippen houden er niet van, vinden ze niet te vreten (spechten blijkbaar wel) en raken ze ook niet aan, omdat ze een zure, azijnachtige geur verspreiden. De waardbomen raken uiteindelijk erg beschadigd door de lange boorgangen en als er meerdere rupsen op die plek zijn gaat het ook nog sneller. Uiteindelijk kan een boom zo maar omvallen, als de stamvoet flink is aangevreten. Ik kan putten uit eigen ervaring. Niet dat de gehele boom om viel, maar wel een gedeelte van de kop van een treurwilg, tijdens een  storm. Een goede remedie tegen deze plaagdieren bestaat er eigenlijk niet, of het moest letterlijk met “stoom en kokend water” zijn, maar dat is bijvoorbeeld halverwege een hoge populier wat moeizaam!

Gaan we nog wat doen deze zomer? 

Jazeker !!

Vooraankondiging!!

Als deze lieftallige jongedame, die hier een tuinbezoek in Ureterp en Boerakker aankondigt op zaterdag 31 augustus, er ook naar toe gaat, komt u dan ook? Nou, leuk door mij geprobeerd, maar ze komt niet! Eigenlijk weet ik niet eens wie het is, gewoon van het internet afgeplukt. Gewoon voor de reclame gebruikt. Zijn wel meer gelegenheden waarbij van een dergelijke methode wordt gebruik gemaakt. Goed, ze komt dus niet, maar komt u desondanks dan toch maar wel. Zou mooi zijn, zal het regiobestuur zeker fijn vinden! Het bestuur organiseert het toch maar weer speciaal voor u! U krijgt zeker bericht waar u naar toe moet, komt vast nog wel t.z.t. in uw mailbox terecht. Waar u wel eventjes op moet letten is dat u vooraf moet opgeven als u wilt deelnemen. Dat is natuurlijk ook wel logisch i.v.m. de barbecue!

Hoe opgeven?

Let op, het gepubliceerde telefoonnummer in het boekje was niet compleet!

Is er nog wat anders belangrijk?

Ja wel! Maar dan zijn we al weer een heel eind verder in het jaar. Om precies te zijn in september. Op 12 september is er een regiobijeenkomst gepland in de grote zaal van Overwijk in Tijnje.

Over een onderwerp tijdens deze bijeenkomst is nog niets bekend, ook dat zult u t.z.t. ook wel in uw mailbox ontvangen. Gewoon maar goed in de gaten houden die mailbox!

Verder nog iets?

Ja, zoals u kunt zien volgt er vanaf vandaag een “time out”, waarin we ons terugtrekken in onze eigen gelederen en gaan voorbereiden op het “strijdgewoel”dat dan begin september weer begint.

Ik wens u als lezer en/of vaste kijker een hele fijne vakantie toe en mocht u zich nog hebben toegelegd op, en bezig zijn met, het opkweken van een aantal Aviornisvogel-kuikens, dan veel succes!

En dan nog even dit: 

Niet heel erg, want lezen zal ook wel nooit zijn sterkste kant worden!

Namens het bestuur, Sytse Buursma, regioredakteur.

Volgende bijdrage is rond 9 september.